Νόμος για την επιτάχυνση των μεγάλων επενδύσεων «fast track»

Το νομοσχέδιο «Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης στρατηγικών επενδύσεων», προτάθηκε από τον υπουργό επικρατείας Παμπούκη τον Σεπτέμβρη του 2010 και ψηφίστηκε στη Βουλή τον Νοέμβρη. Ο νόμος «fast track», όπως έχει χαρακτηριστικά ονομαστεί λόγω του στόχου του να επιταχύνει τις μεγάλες επενδύσεις, είναι πλαίσιο και όχι ένας «απλός νόμος». Αφορά ένα σύνολο υπαρχουσών διοικητικών, ακόμα και δικαστικών, διαδικασιών τις οποίες και καταργεί ή αναμορφώνει.

Το κύριο πεδίο του νόμου-πλαισίου, μέσα από την επιτάχυνση, στοχεύει στην μείωση του κόστους των επενδύσεων και το κάνει αυτό θεσμοθετώντας τις εξής αλλαγές: κατάργηση και χαλάρωση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, αποδυνάμωση των καθεστώτων προστασίας της φύσης και του κατοικημένου περιβάλλοντος (εθνικά πάρκα, αιγιαλός, δασικές εκτάσεις, πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις για κατοικημένες περιοχές κλπ.), αποδυνάμωση των υποχρεώσεων ασφάλειας στα εργοτάξια, αλλαγές στις συνθήκες εργασίας, παράκαμψη των γνωμοδοτικών αρμοδιοτήτων των κρατικών υπηρεσιών και την ταυτόχρονη θέσπιση πειθαρχικών ποινών για τους υπαλλήλους που αργούν τις εγκρίσεις των έργων. Όλα τα παραπάνω συνιστούν στο να μειωθεί το κόστος για τον καπιταλιστή, γιατί μειώνεται το ρίσκο της επένδυσης: εφόσον είναι λιγότερη η αναμονή για την αδειοδότηση και λιγότερες οι υποχρεώσεις κατά την εγκατάσταση του έργου, η επένδυση δεν υπόκειται στις επισφαλείς συνθήκες της παγκόσμιας και εγχώριας αγοράς. Έτσι, ο χρόνος απόσβεσης είναι λιγότερος και ο κύκλος του κεφαλαίου (παραγωγή υπεραξία  επένδυση, και φτου και απ’ την αρχή) γίνεται όλο και συντομότερος, άρα όλο και πιο ασφαλής για το κεφάλαιο. Ταυτόχρονα ο κύκλος του κεφαλαίου δεν υπόκειται στις ελάχιστες εκείνες δικλείδες ασφαλείας που τείνουν να αναγνωρίζουν τα ζημιογόνα χαρακτηριστικά των έργων μεγάλης κλίμακας. Όμως να ξεκαθαρίσουμε εδώ ότι αυτές οι δικλείδες είναι αμφίβολο κατά πόσο υπάρχουν προς όφελός των από κάτω, αλλά προς όφελος των αφεντικών. Γιατί είναι αυτές οι δικλείδες που λειαίνουν τα αιτήματα των από κάτω. Ταυτόχρονα όμως αυτές οι δικλείδες ασφαλείας έχουν ιστορικά πολλές φορές προκύψει και από διεκδικήσεις των από κάτω...
Το fast track έρχεται να αναδιαρθρώσει συνολικά τις κρατικές-διοικητικές διαδικασίες με βάση τις οποίες τα τελευταία τριάντα χρόνια αδειοδοτούνται και εγκαθιστούνται τα αναπτυξιακά έργα και οι δραστηριότητες στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια καλή κίνηση «ματ» (μάλλον, ρουά ματ) από μεριάς του κεφαλαίου: ενώ η κρίση έχει κορυφωθεί δίνει άνετο χώρο στα αφεντικά να καταστρέψουν περαιτέρω και χωρίς κανένα έλεγχο την εναπομείνασα φύση, να υποτιμήσουν περαιτέρω την εργατική δύναμη, να καταργήσουν εργασιακά δικαιώματα. Ο νόμος λοιπόν δεν κάνει κάτι καινοτόμο, αλλά ακολουθεί. Έρχεται να θεσμοθετήσει διαδικασίες που θα διευκολύνουν τα αφεντικά στην ακραία εκμετάλλευση τόσο των από κάτω όσο και της φύσης για τις επόμενες δεκαετίες, μέσα από την γνωστή ρητορική για την κρίση, το «υπέρτερο δημόσιο συμφέρον» και την εθνική ενότητα. Πριν όμως έχει στρωθεί ο κατάλληλος δρόμος: έχει εξασφαλιστεί η δυνατότητα αυτής της υποτίμησης να γίνει με συγκεκριμένες θεσμοθετημένες διαδικασίες που θα αποδυναμώσουν τις αντιστάσεις των τοπικών κοινωνιών...
Επιλογές από ένα μεγαλύτερο κείμενο του:
Κοινός Τόπος
ελευθεριακό δίκτυο αντίστασης στη βιοτεχνολογία
και την τεχνοεπιστήμη της κυριαρχίας