"Εναλλακτικός τρόπος ζωής"

Aκούγεται ωραία και ρομαντικά, αλλά δεν το τολμάμε. Θέλει “θυσίες” αυτός ο τρόπος ζωής;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα συνδέεται και με τις επικρατούσες αξίες και ανάγκες που έχει δημιουργήσει ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Αυτός στηρίζεται στην όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση υλικών και ενέργειας για την επίτευξη της «ευημερίας», στον όλο και μεγαλύτερο καταμερισμό και εξειδίκευση, στην όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα, αποδοτικότητα και μόχθο, στη μεγέθυνση του κοινωνικού, ατομικού και περιβαλλοντικού στρες. Κάνοντας το λάθος να ταυτίσουμε την ευτυχία του ατόμου με την κατανάλωση και την κατοχή μέσων και υλικών-χαρακτηριστικό το αίσθημα της ανικανοποίησης μετά από την κάθε κατανάλωση και της πίεσης για νέα στη συνέχεια κατανάλωση- φθάσαμε να ταυτίσουμε τον άνθρωπο με «το τι κατέχει» και όχι με το τι «είναι», για να το εκφράσουμε και φιλοσοφικά. Ο άνθρωπος είναι πρόσωπο πολύπλευρο και όχι άτομο, έχει και πνευματικές ανάγκες, εκτός τις υλικές. Αν ξεφύγει από την κυρίαρχη αντίληψη και βάλει άλλες προτεραιότητες, αναδιαρθρώσει τις ανάγκες του ικανοποιώντας κύρια τις βιοτικές και πνευματικές και απορρίψει αυτές που δεν είναι ουσιαστικές και του έχει δημιουργήσει τεχνητά το επικρατούν μοντέλο συσσώρευσης κέρδους για τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ, τότε η παραίτηση από την ικανοποίηση τέτοιων αναγκών δεν είναι «θυσία», αλλά απολευθέρωση από τους καταναγκασμούς που συνοδεύουν την ικανοποίηση τους και την εξάρτηση από το χρήμα και τη μισθωτή εργασία για εισόδημα.. Αν επιλεχθεί ένας τέτοιος τρόπος ζωής, αυτό θα έχει να κάνει περισσότερο όχι με τον ρομαντισμό, την ουτοπία ή τη νοσταλγία για επιστροφή σε προηγούμενους τρόπους ζωής, αλλά με τον ορθολογισμό και τον ρεαλισμό. Με τον ρεαλισμό ότι οι πλανητικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις δεν επιτρέπουν πλέον τη γενίκευση και τη συνέχιση του δυτικού τρόπου ζωής, αν δεν θέλουμε το πλοίο-γη να γίνει τιτανικός ή όπως το διατυπώνω στο μπλοκ μου: αν δε θέλουμε η «Α.Ε.Γη να πτωχεύσει».
Εξάλλου για πολλούς, ιδίως αν αυτός ο τρόπος εξελιχθεί σε γενικότερο κοινωνικό πείραμα και δεν παραμείνει περιθωριακός, μπορεί να οδηγεί και συντομότερα στην «ευτυχία», η οποία έτσι και αλλιώς είναι υποκειμενική πραγματικότητα.
Μπορεί να μην υπάρχει λοιπόν αυτό το συναίσθημα ότι κάνει κανείς θυσίες σοβαρές, επιλέγοντας αυτό τον τρόπο ζωής. Το προσωπικό συναίσθημα που μπορεί να τον διακατέχει είναι περισσότερο αυτό της ενοχής. Της ενοχής ότι δεν κατάφερε να τον κάνει τόσο διαφορετικό όσο θα ήθελε και επιθυμούσε και για τον εαυτό του και για την οικογένεια και για τη συλλογικότητά του. Αλλά αυτό συνδέεται περισσότερο με τις δυσκολίες να εξελιχθεί σε ευρύτερο κοινωνικό πείραμα και όχι με τις επιθυμίες του, όταν ξεκινά.