Επιστροφή προς τα ... μπρος!

Επιστροφή προς τα ... μπρος!

ΕΝΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟΣ

ΕΝΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟΣ
ΝΑ ΘΕΜΕΛΕΙΏΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΉΣ ΙΣΌΤΗΤΑΣ

Αποανάπτυξη-Τοπικοποίηση -Αυτονομία- Άμεση Δημοκρατία-Ομοσπονδιακός Κοινοτισμός

Τον Μάιο του 2020, μια ομάδα περισσότερων από 1.100 υποστηρικτών της «Αποανάπτυξης», υπέγραψε ένα μανιφέστο καλώντας τις κυβερνήσεις να αδράξουν την ευκαιρία και να στραφούν προς ένα «ριζικά διαφορετικό είδος κοινωνίας, αντί να προσπαθούν απεγνωσμένα να θέσουν ξανά σε λειτουργία την «καταστροφική ανάπτυξη». Η Συνδημία του κοροναϊού δείχνει ότι θα χρειασθεί να γίνουν μεγάλες αλλαγές, αν δεν θέλουμε να πάμε στην κατάρρευση! Ειδικά για την μετά-COVID Ελλάδα: Για να ξεφύγει η χώρα από τη μέγγενη των χρεών, από την φτωχοποίηση και το πολιτισμικό αδιέξοδο, καθώς και από την κατάθλιψη και την μεμψιμοιρία στην οποία έχει πέσει ο πληθυσμός της-ιδίως μετά το σοκ της πανδημίας και τον εγκλεισμό του στα σπίτια- θα χρειασθεί, μετά το πέρασμα της καταιγίδας, να αναπτερωθεί το ηθικό του μέσα από μια στροφή προς μια ενδογενή παραγωγική ανασυγκρότηση . Εφαλτήρας μπορεί να γίνει ο αγροδιατροφικός τομέας και στη συνέχεια ο μεταποιητικός ένδυσης- υπόδησης, ο ενεργειακός και ο ήπιος ποιοτικός τουρισμός να την συμπληρώσουν. Είναι μια εναλλακτική στη σημερινή κυρίαρχη κατεύθυνση, που δεν χρειάζονται κεφάλαια, ξένες επενδύσεις, χωροταξικά σχέδια, υπερτοπικές συγκεντρώσεις, μεγαλεπήβολα και εξουθενωτικά μεγέθη και ρυθμούς. Η κατεύθυνση της Αποανάπτυξης-Τοπικοποίησης -Αυτονομίας- Άμεσης Δημοκρατίας-Ομοσπονδιακού Κοινοτισμού θα μπορούσε να είναι η διέξοδος για την χώρα, στην μετά-COVID εποχή!

Τρίτη 22 Μαΐου 2012

Οι θέσεις του Σίριζα για το τραπεζικό σύστημα

Τις πήρα με μαίηλ:

Μας ενδιαφέρουν οι τράπεζες, ως αριστερά, λόγω της ευρύτερης κοινωνικής και οικονομικής λειτουργίας που ασκούν, λόγω του ότι είναι ο αιμοδότης της κοινωνίας και επιπλέον επειδή μας ενδιαφέρει η ασφάλεια των καταθέσεων που αποτελούν την αποταμίευση της κοινωνίας...

Οι προτάσεις μας

1. Ο σκοπός, ο ρόλος και η αρχιτεκτονική του τραπεζικού συστήματος

Αρχικά πρέπει να καθορίσουμε το χαρακτήρα των τραπεζών και τη σχέση τους με την κοινωνία. Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να λειτουργεί υπό τον έλεγχό της. Αυτή είναι η βασική μας θέση.

Οι συγκεκριμένες μορφές ενός τέτοιου συστήματος ποικίλουν. Υπό την έννοια αυτή, η συγκεκριμένη αρχιτεκτονική, που θα πρέπει να αποκτήσει το τραπεζικό σύστημα, είναι ζήτημα ανοιχτό για ευρύτερο διάλογο.

Οι συνηθέστερες είναι να διαχωριστούν οι τράπεζες σε ταμιευτήρια και σε επενδυτικές τράπεζες ή ανάμεσα σε λίγες μεγάλες κρατικές τράπεζες και πολλές τράπεζες τοπικού ή περιφερειακού χαρακτήρα υπό τον έλεγχο των τοπικών αιρετών αρχών.

Υπάρχουν και άλλες ιδέες που μπορούν να συζητηθούν, ενταγμένες όλες όμως σ’ αυτή τη γενικότερη αντίληψη ότι ως Αριστερά προτείνουμε ένα μοντέλο τραπεζών που θα υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και όχι το συμφέρον του ιδιώτη μετόχου, που θα μεγιστοποιούν το πρώτο και θα σέβονται το δεύτερο, εφόσον υπάρχει, αλλά δεν θα είναι βασικό κριτήριο για τη λειτουργία των τραπεζών.

Αναφερόμαστε σε ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο θα έχει έναν ισχυρό δημόσιο πυλώνα ως βασική ατμομηχανή του. Επίσης αναφερόμαστε και για την ανάγκη να υπάρξουν :

• Διευρυνόμενος χώρος συνεταιριστικών τραπεζών, υπό την ανάλογη βεβαίως εποπτεία.

• Τράπεζες ειδικού σκοπού

• Τράπεζες για τη χρηματοδότηση των δημοσίων επενδύσεων. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχαμε την ιδέα ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια τράπεζα δημοσίων επενδύσεων που μέσω αυτής να γίνεται και η διαχείριση των πόρων του ΕΣΠΑ, αλλά και άλλες τράπεζες οι οποίες θα μπορούσαν να υπηρετήσουν ειδικότερους σκοπούς όπως είναι η τοπική και η περιφερειακή ανάπτυξη.

Οι προτάσεις αυτές μπορούν να τεθούν σε ένα διάλογο ο οποίος μπορεί να εμπλουτιστεί με τις ιδέες, τις απόψεις και τη συμμετοχή των ευρύτερων δυνάμεων που χρησιμοποιούν τις τράπεζες ή που λειτουργούν μέσα σ’ αυτές.

2. Δημόσια ιδιοκτησία και κοινωνικός έλεγχος στις τράπεζες που λειτουργούν με δημόσιο χρήμα

Για την ανακεφαλαιοποίηση η θέση μας είναι, ότι όπου υπάρχει δημόσιο χρήμα πρέπει να υπάρχει δημόσιος έλεγχος και έτσι πρέπει να εφαρμοσθεί και σήμερα με αφορμή την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Όσες δηλαδή τράπεζες ανακεφαλαιοποιηθούν χρησιμοποιώντας δημόσιους πόρους πρέπει να τεθούν υπό δημόσια ιδιοκτησία και κοινωνικό έλεγχο. Αυτό σημαίνει ότι οι μετοχές πρέπει να είναι κοινές και μετά ψήφου. Και αυτό το καθεστώς πρέπει να υπάρχει όσο θα υπάρχει το χρέος, το οποίο θα δημιουργηθεί για την επίτευξη της ανακεφαλαιοποίησης.

Στη συνέχεια μπορούμε να αποφασίσουμε ποια συγκεκριμένη μορφή θα πάρει το γενικότερο αρχιτεκτονικό σχέδιο, όπως ήδη είπαμε.

Επίσης πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι με την έννοια της κρατικοποίησης των μετοχών των τραπεζών που θα ανακεφαλαιοποιηθούν δεν εννοούμε ότι μια κυβέρνηση μπορεί να τις χρησιμοποιεί ως κομματικό εργαλείο ή για να οικοδομήσει ένα αυταρχικό ή πελατειακό σύστημα εξουσίας. Η κρατικοποίηση για την αριστερά είναι μια από τις πολλές προϋποθέσεις για να αποκτήσουμε ένα σύστημα που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Γι’ αυτό με την κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος εννοούμε το δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο του τραπεζικού συστήματος.

Η ειδική μορφή την οποία θα πάρει ο αναγκαίος έλεγχος μπορεί και πρέπει να συζητηθεί.

Το κράτος θα πάρει τις μετοχές αλλά δεν πρέπει αυτά τα δικαιώματα να γίνουν λεία των κομμάτων εξουσίας, να γίνουν στοιχείο πελατειακών σχέσεων ενάντια στην κοινωνία, όπως έχει γίνει στο παρελθόν, αλλά ούτε και να παραχωρηθούν στον EFSF ή σε κάποια δημόσια ευρωπαϊκή αρχή.

Η τραπεζική λειτουργία πρέπει να είναι συνυφασμένη με τη συγκεκριμένη οικονομία και κοινωνία, και η έμφαση πρέπει να είναι στο πώς θα ελεγχθεί η άσκηση αυτής της λειτουργίας για να είναι κοινωνικά επωφελής.

Δεν θέλουμε μια αποξένωση της τραπεζικής λειτουργίας και του ελέγχου της από την εσωτερική πολιτική και κοινωνική διαδικασία. Έτσι θα μπορούσε ο δημόσιος έλεγχος να εξασκείται από έναν ειδικό φορέα ο οποίος να αναλάβει και τις μετοχές και το χρέος το οποίο θα αναληφθεί για τη σωτηρία των τραπεζών.

Ο φορέας αυτός πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα λειτουργεί με διαφάνεια, με δημόσια λογοδοσία και με έλεγχο.

3. Τρόποι ελέγχου

Οι έλεγχοι δεν πρέπει να γίνονται μόνο από τα πάνω αλλά και από τα κάτω. Πρέπει να έχουν λόγο όλοι όσοι χρησιμοποιούν τις τράπεζες: Οι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες, οι αγρότες, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι των τραπεζών, χωρίς βεβαίως αυτό να πάρει μια μορφή συντεχνιασμού, υπεράσπισης δηλαδή μόνο των ιδιαίτερων συμφερόντων της κάθε κοινωνικής ομάδας ξεχωριστά, αλλά της υπεράσπισης του κοινού συμφέροντος.

4. Πολιτική των τραπεζών

Το πιο κρίσιμο ίσως ζήτημα στις τράπεζες είναι η πολιτική τους, το πώς λειτουργούν, με τι κριτήρια πιστοδοτούν και γενικότερα ασκούν την πολιτική τους.

Πρέπει να πάμε σε ένα μοντέλο που οι τράπεζες θα πρέπει να χρηματοδοτούν και να στηρίζουν τους στόχους μιας ποιοτικά στοχευμένης ανάπτυξης με όρους βεβαίως που θα είναι οικονομικά βιώσιμοι και για τις τράπεζες και για τις επενδύσεις και τις λειτουργίες που θα χρηματοδοτούνται. Δεν πρέπει να είναι οι τράπεζες εκείνες που θα κρίνουν εάν θα πρέπει να δίνουν τα δάνειά τους στην κατανάλωση, επειδή εκεί ενδεχομένως υπάρχει μεγαλύτερο ή μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους, ούτε μπορούν να καθορίζουν τη δομή της οικονομίας.

Η δομική αυτή διαφορά θα πρέπει να κατοχυρωθεί στη λειτουργία των τραπεζών και να αποτελεί και το γενικό πλαίσιο, δηλαδή να αποτελέσει το περιεχόμενο μιας νέας νομοθεσίας για τις τράπεζες και το πλαίσιο μέσα από το οποίο θα προκύπτουν οι κανόνες και οι τρόποι αξιολόγησης των διοικήσεων και της όλης λειτουργίας των τραπεζών.

5. Τρόπος διοίκησης των τραπεζών

Πρέπει να θεσπιστεί ένα μοντέλο διοίκησης των τραπεζών με βάση συγκεκριμένους στόχους, με βάση συμφωνίες οι οποίες θα υπογράφονται με την εκάστοτε διοίκηση. Οι διοικήσεις, πρέπει να αναλαμβάνουν μέσα από συγκεκριμένα συμβόλαια για την εκπλήρωση συγκεκριμένων στόχων και η αξιολόγηση των διοικήσεων θα πρέπει να γίνεται με βάση τα αποτελέσματα σε σχέση μ’ αυτούς τους στόχους που θα πρέπει να εκπληρώνουν. Πρέπει να επιδιώκεται η ανάδειξη διοικήσεων μέσα από τις ίδιες τις τράπεζες, εφόσον αυτό είναι δυνατόν.

6. Μέτρα ανακούφισης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων, των αγροτών

Πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα ανακούφισης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων, των αγροτών στα πλαίσια μιας ευρύτερης δημόσιας πολιτικής, η οποία θα έχει τριπλό στόχο: πρώτο, να ανακουφίσει τους δανειολήπτες. Δεύτερο, να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάκαμψης, και τρίτο, να βοηθήσει και τις ίδιες τις τράπεζες στην εξυγίανσή τους.

7. Νέο σύστημα εποπτείας

Πρέπει να υπάρξει ένα νέο σύστημα εποπτείας, το οποίο να μην επιτρέπει φαινόμενα και σκάνδαλα σαν αυτά που είχαμε με την «ΑΣΠΙΣ BANK», την «PROTON BANK» και άλλα λιγότερο εμφανή.

8. Κατάργηση της δυνατότητας σύναψης ή νομιμοποίησης συναλλαγών με Offshore εταιρείες και φορολογικούς παραδείσους

Πρέπει να καταργηθεί η δυνατότητα σύναψης ή νομιμοποίησης συναλλαγών με Offshore εταιρείες και φορολογικούς παραδείσους. Πρέπει να υπάρξει αυστηρή τιμωρία σε τράπεζες και βεβαίως προληπτικά μέτρα για εκείνες οι οποίες υποθάλπουν ή υποβοηθούν τη φοροδιαφυγή.

9. Απαγόρευση της λειτουργίας εισπρακτικών εταιρειών

Πρέπει να απαγορευτεί η λειτουργία εισπρακτικών εταιρειών, να καταργηθούν όλες οι αδικαιολόγητες χρεώσεις σε τραπεζικές συναλλαγές και οι καταχρηστικοί όροι, να γίνει ριζική αναμόρφωση του ΤΕΙΡΕΣΙΑ, να καταπολεμηθεί ο τραπεζικός αποκλεισμός και να θεσμοθετηθεί η καθολική υπηρεσία για τις τράπεζες, δηλαδή ένα είδος ελάχιστων τραπεζικών υπηρεσιών που θα είναι προσιτές σε όλους τους πολίτες. Να υπάρξουν ειδικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα κατάλληλα προσαρμοσμένα για τη στήριξη μορφών αλληλέγγυας οικονομίας, συνεταιριστικής οικονομίας, καθώς και μικρών επιχειρήσεων ελεύθερων επαγγελματιών, πληθυσμιακών ομάδων με ειδικά προβλήματα, όπως ΑΜΕΑ κλπ

10. Αναβάθμιση του ρόλου των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή για ευρεία κοινωνική συμμαχία, για ένα τραπεζικό σύστημα στην υπηρεσία της κοινωνίας

Έχει σημασία να αρχίσει ένας διάλογος για την αναγκαία ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, για την αναζωογόνηση μορφών συλλογικής έκφρασης των εργαζομένων, για την ανάπτυξη δεσμών με την κοινωνία, για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών με στόχο μια ευρεία κοινωνική συμμαχία και πολιτική συμμαχία, η οποία θα αγωνιστεί για ένα τραπεζικό σύστημα που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

Οι παραπάνω προτάσεις διατυπώνονται ακριβώς στο πλαίσιο ενός τέτοιου διαλόγου και στο εσωτερικό της Αριστεράς και ευρύτερα στην κοινωνία, που ασφαλώς θα συνεχισθεί και μετά τις εκλογές.

Σχόλιο: δε μας λέει ο Σίριζα, πως θα διεξάγεται ο κοινωνικός έλεγχος και από τα κάτω. Μέσα από ποιές δομές; Μέσα από τις υπάρχουσες συγκεντρωτικές δομές των συμμετεχόντων στις τραπεζικές συναλλαγές, όπου τα συμβούλιά τους έχουν εκλεγεί με κομματικές λίστες και δεν υπάρχει έλεγχος από τη βάση τους; Οι αντίστοιχοι "εκπρόσωποι" θα τα βρίσκουν πολύ εύκολα-με το αζημείωτο βέβαια- με τους τραπεζίτες.
Και κάτι άλλο: ο Σίριζα δεν έχει ακούσει τίποτα για πιστωτικούς οργανισμούς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, για "ηθικές" τράπεζες κ.λπ., που δεν έχουν στόχο το κέρδος και το μοίρασμα μερισμάτων στους μετόχους, αλλά την επένδυση των πλεονασμάτων στα κοινωνικά και συλλογικά αγαθά, στη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών της ατομικής και κοινωνικής ζωής;
Οι σημερινές τράπεζες δεν είναι οι "αιμοδότες" της κοινωνίας, είναι  τα μοντέρνα "βαμπίρ", που απομυζούν το αίμα της κοινωνίας!!!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου