Επιστροφή προς τα ... μπρος!

Επιστροφή προς τα ... μπρος!

ΕΝΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟΣ

ΕΝΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟΣ
ΝΑ ΘΕΜΕΛΕΙΏΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΉΣ ΙΣΌΤΗΤΑΣ

Αποανάπτυξη-Τοπικοποίηση -Αυτονομία- Άμεση Δημοκρατία-Ομοσπονδιακός Κοινοτισμός

Τον Μάιο του 2020, μια ομάδα περισσότερων από 1.100 υποστηρικτών της «Αποανάπτυξης», υπέγραψε ένα μανιφέστο καλώντας τις κυβερνήσεις να αδράξουν την ευκαιρία και να στραφούν προς ένα «ριζικά διαφορετικό είδος κοινωνίας, αντί να προσπαθούν απεγνωσμένα να θέσουν ξανά σε λειτουργία την «καταστροφική ανάπτυξη». Η Συνδημία του κοροναϊού δείχνει ότι θα χρειασθεί να γίνουν μεγάλες αλλαγές, αν δεν θέλουμε να πάμε στην κατάρρευση! Ειδικά για την μετά-COVID Ελλάδα: Για να ξεφύγει η χώρα από τη μέγγενη των χρεών, από την φτωχοποίηση και το πολιτισμικό αδιέξοδο, καθώς και από την κατάθλιψη και την μεμψιμοιρία στην οποία έχει πέσει ο πληθυσμός της-ιδίως μετά το σοκ της πανδημίας και τον εγκλεισμό του στα σπίτια- θα χρειασθεί, μετά το πέρασμα της καταιγίδας, να αναπτερωθεί το ηθικό του μέσα από μια στροφή προς μια ενδογενή παραγωγική ανασυγκρότηση . Εφαλτήρας μπορεί να γίνει ο αγροδιατροφικός τομέας και στη συνέχεια ο μεταποιητικός ένδυσης- υπόδησης, ο ενεργειακός και ο ήπιος ποιοτικός τουρισμός να την συμπληρώσουν. Είναι μια εναλλακτική στη σημερινή κυρίαρχη κατεύθυνση, που δεν χρειάζονται κεφάλαια, ξένες επενδύσεις, χωροταξικά σχέδια, υπερτοπικές συγκεντρώσεις, μεγαλεπήβολα και εξουθενωτικά μεγέθη και ρυθμούς. Η κατεύθυνση της Αποανάπτυξης-Τοπικοποίησης -Αυτονομίας- Άμεσης Δημοκρατίας-Ομοσπονδιακού Κοινοτισμού θα μπορούσε να είναι η διέξοδος για την χώρα, στην μετά-COVID εποχή!

Σάββατο 16 Ιουνίου 2012

Κυβερνητικό αδιέξοδο την 18η Ιουνίου;

Στην Ελλάδα η σημερινή πολιτεία και το υπάρχον κράτος δεν μπορεί να προσφέρει στους υπηκόους του ούτε το ελάχιστο. Έχει πάψει να δικαιολογείται στη συνείδησή τους.


Αυτός είναι ο λόγος που η κυρίαρχη ελίτ επένδυσε σε μια πρωτοφανή εκστρατεία εκφοβισμού του εκλογικού σώματος με όλα τα χαρακτηριστικά ενός ανοιχτού ψυχολογικού πολέμου. Όμως καμιά κοινωνία δεν μπορεί να συναινεί, αν δεν βλέπει κανένα κοινωνικό έστω όφελος από την υπάρχουσα κατάσταση. Γι’ αυτό και η συνέχιση της ίδιας πορείας, θα αναγκάσει μάλλον γρήγορα την όποια κυβέρνηση προέλθει από το εκλογικό αποτέλεσμα της 17ης Ιουνίου, να προχωρήσει σε μέτρα μαζικής καταστολής και καταπίεσης. Άλλος τρόπος παραμονής στο ευρώ υπό τις σημερινές συνθήκες δεν υπάρχει.

Αυτός είναι επίσης ο λόγος της μετάλλαξης της ΝΔ από ένα κόμμα παραδοσιακά κεντροδεξιό, σε κόμμα ανοιχτά ακροδεξιό ικανό για τα χειρότερα. Το πολιτικό της πρόγραμμα είναι ο ανοιχτός εμφύλιος μέσα στην κοινωνία. Όλοι θα είναι εναντίον όλων. Σημαντική θα είναι η βοήθεια των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγής, που απολαμβάνει σε σκανδαλιστικό βαθμό την προστασία του κράτους και της δικαιοσύνη. Μόνο έτσι μπορεί να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα προσαρμογής που υποστηρίζουν οι «αγορές» και θέλουν να εφαρμόζουν οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις.

Η ανάδειξη μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί βέβαια να ταυτίζεται, ή να θεωρείται το ίδιο με τις κυβερνήσεις του δικομματισμού. Πρόκειται για μια διακυβέρνηση που θα επιβληθεί-αν επιβληθεί τελικά- από την αδυναμία του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος να παράγει λύση ανοιχτά προς όφελος των δανειστών της χώρας και της ντόπιας ολιγαρχίας. Ταυτόχρονα, η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ συμπυκνώνει την ελπίδα ενός μεγάλου κομματιού του λαού. Κι αυτό μόνο αναχωρητές της πολιτικής μπορούν να παραβλέπουν, όπως το ΚΚΕ. Το τι θα γίνει δεν εξαρτάται από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά από την κατάσταση και την δυναμική της ίδιας της κοινωνίας, αν αρχίσει να κινητοποιείται και πάλι και δεν τα περιμένει όλα από την «κυβέρνηση της αριστεράς».

Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ακόμη κι αν το ήθελε η εξουσιαστική ελληνική ελίτ, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει πια το καρότο για να αποκοιμίσει, ή να καθησυχάσει μεγάλα κοινωνικά στρώματα και ιδίως την πολυπληθή ελληνική μεσαία τάξη. Δεν υπάρχουν για αυτήν τέτοια περιθώρια.

Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να δημιουργήσει είτε μια κυβέρνηση συνεργασίας με δυνάμεις που είναι αδύνατον να συμβιώσει. Από την πρώτη κιόλας ημέρα μιας τέτοιας διακυβέρνησης θα τίθενται πιεστικά και αμείλικτα τα ζωτικά διλλήματα της περιόδου. Κάθε βήμα, κάθε μέτρο υπέρ της πιο στοιχειώδους και προσωρινής ανακούφισης των εργαζομένων της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, θα φέρνει την κυβέρνηση αντιμέτωποι με τους δανειστές, την τρόικα και την ΕΕ.

Κι όχι μόνο αυτό. Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά με έκτακτα και ριζοσπαστικά μέτρα που δεν μπορούν να περιμένουν. Η κατάσταση αυτή και οι πανταχόθεν πιέσεις θα δημιουργήσουν τριγμούς και βαθιές ρωγμές μέσα στην κυβέρνηση, στον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στην εκλογική του βάση από την πρώτη κιόλας στιγμή. Τα προβλήματα είναι τόσο οξυμμένα και πιεστικά που δεν θα επιτρέψουν κανενός είδους ανοχή εκ μέρους της κοινωνίας. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και ο κόσμος του σε κάθε βήμα τους θα καλούνται άμεσα και πρακτικά να απαντήσουν: Τι θα κάνουν με το χρέος; Τι θα κάνουν με το ευρώ; Τι θα κάνουν με την εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία της χώρας; Τι σημαίνει γι’ αυτούς δημοκρατία; Με ποιες κοινωνικές δομές θα μπορέσει να κάνει «κοινωνικό έλεγχο», που τον διατυμπανίζει. Πως θα ελέγξει ένα διεθνοποιημένο τραπεζικό σύστημα; Θα πάει σε οικονομία «κεντρικού πλάνου» ή σε κοινωνικοποιημένη οικονομία της αλληλεγγύης και των πραγματικών αναγκών; Θα προωθήσει μια ΔΕΗ του «λιγνίτη» ή των ανανεώσιμων πηγών και της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης; Θα πάει να εκμεταλλευθεί τους υδρογονάνθρακες της Μεσογείου-με κίνδυνο την κατάρρευση των άλλων λειτουργιών της κλειστής θάλασσας και την πολεμική σύρραξη, ή θα την προστατέψει υπέρ των ψαράδων και του τουρισμού και της βιοποικιλότητας;

Είναι τα ίδια ερωτήματα που στοιχειώνουν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σε ολόκληρη την προεκλογική περίοδο. Όμως, όταν είσαι κυβέρνηση δεν μπορείς να απαντάς ούτε με ήξεις, αφίξεις – όπως στην προεκλογική περίοδο – ούτε να κάνεις το κοροΐδο. Και σ’ αυτά ακριβώς τα κομβικά ζητήματα είναι που θα κριθούν τα πάντα.

Αν γιγαντωθεί ένα κοινωνικό και πολιτικό κίνημα «των από κάτω», που θα επικεντρώσει όχι σε «ταξικές» αναλύσεις παλαιού τύπου, ούτε σε καρικατούρες «σοσιαλδημοκρατικών» ή «αριστερών» αιτημάτων. Αλλά που θα ξεκινήσει από την «άμυνα», από τα συνθήματα των «πλατειών»: δεν «πληρώνουμε τα χρέη τους», «δε πουλάμε τα κοινωνικά και δημόσια αγαθά μας, ούτε το περιβάλλον μας», «δε χρειαζόμαστε τα λεφτά τους» κ.λπ. Θα πρέπει να προχωρήσει επιθετικά στη δημιουργία εναλλακτικών μορφών ατομικής και κοινωνικής ύπαρξης. Θα απαιτήσει την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία των αναγκών και την άμεση δημοκρατία σαν τρόπο διακυβέρνησης. Θα δημιουργήσει κοινότητες, δίκτυα συνεργασίας και αλληλεγγύης, ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμούς και συνεργατικές ομάδες, μονάδες κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με αυτοδιαχείριση από τους εργαζόμενους, αυτοπαραγωγή και αχρήματες ανταλλαγές, "τοπικά νομίσματα" και εναλλακτικούς θεσμούς χρηματοδότησης, κ.λπ, κ.λπ.! Που θα δώσει και λύσεις στην καθημερινότητα των «από κάτω».
Πιο κοντά σε αυτές τις δημιουργικές προτάσεις για άμεση δημοκρατία και κοινωνική οικονομία βρίσκονται οι Ο.Π. Όμως μόνο στα λόγια. Δεν έχουν δυνατότητες συμμετοχής στη διαμόρφωσή τους. Είναι "λίγοι" και υποκειμενικά και αντικειμενικά. Έχουν μάλιστα προσκοληθεί -κατά πλειοψηφία- στο ιδεολόγημα ότι είναι οι εκπρόσωποι των "Ευρωπαίων Πράσινων" στην Ελλάδα. Μεταφέρνουν απλώς την κυβερνητική εμπειρία τους εδώ, αφού έχουν συμμετάσχει και συμμετέχουν κάποια από τα ευρωπαϊκά αυτά κόμματα σε κυβερνήσεις αλλού. Για αυτό έχουν ρίξει το βάρος κάθε φορά στις εκλογές και όχι στην τοπική και περιφερειακή αυτοοργάνωση των πολιτών.

Όμως τότε μόνο θα υπάρξει διέξοδος, αν θα μπορέσει ένα τέτοιο αυτοοργανωμένο κίνημα να γίνει κάποια στιγμή πλειοψηφικό στην κοινωνία, και να την οδηγήσει σε ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» για μετάβαση σε μια μετακαπιταλιστική οργάνωσή της.

Αυτό που προσφέρει αυτή η εκλογική αναμέτρηση είναι το γεγονός ότι θα εξαναγκάσει άπαντες να διαλέξουν στρατόπεδο, η ίδια η κοινωνία και η πολιτική διχάζονται και πολώνονται σε τέτοιο βαθμό που οι διαφορές «των από κάτω» με το κυρίαρχο σύστημα μπορούν να λυθούν μόνο με όρους δημιουργικής εξέγερσης και αλλαγής των δομών της υπάρχουσας κοινωνίας. Άλλη διέξοδος δεν υπάρχει μπροστά της, παρά μόνο η ολοκληρωτική καταστροφή. Επομένως η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις δεν βρίσκεται στο ποιος συναινεί ή όχι στα λόγια, αλλά ποιος προετοιμάζει, διευκολύνει και οργανώνει την μετάβαση προς αυτή την μετακαπιταλιστική κοινωνία.
Μέχρι τώρα αυτό δεν έχουμε διαπιστώσει να το κάνει ο ΣΙΡΙΖΑ. Και κεντρικά και τοπικά δεν συμμετέχουν τα μέλη του στα εγχειρήματα αυτοοργάνωσης των πολιτών, και αν συμμετέχουν κάποιοι κάπου προσπαθούν να τα ποδηγετήσουν. Θα το κάνει σαν κυβέρνηση; Νομίζω όχι αν δεν υπάρξει αντίστοιχη πολιτική και κοινωνική πίεση από "τα κάτω".

Το έχουμε πολλές φορές διατυπώσει: σε αυτό το μπλοκ υποστηρίζουμε τη μετάβαση σε μια κοινωνία με τη μορφή της τοπικοποιημένης, οικολογικής, αταξικής, αμεσοδημοκρατικής κοινωνίας της ισοκατανομής πόρων και εξουσιών. Όμως το ποια ακριβώς μορφή μπορεί να πάρει θα είναι ζήτημα επιλογών της ίδιας της κοινωνίας, όταν αποφασίσει να μπει σε κίνηση για τη μετάβαση πέρα από τον καπιταλισμό. Εδώ και τώρα δεν διακηρύσσουμε την έφοδο προς τον ουρανό και την διεκδίκηση της χίμαιρας της καπιταλιστικής «ανάπτυξης», αλλά προτάσσουμε πολιτικά αιτήματα άμεσα υλοποιήσιμα που μπορούν να συσπειρώσουν ένα σύγχρονο συνολικό κίνημα ανατροπής του καθεστώτος ελεγχόμενης χρεοκοπίας και ταυτόχρονα δεν μας φέρνουν πίσω στο καθεστώς της "βουλιμικής κατανάλωσης". Αν αυτό μπορεί να γίνει πιο εύκολα με κυβέρνηση "αριστεράς", ας το εκτιμήσει ο καθένας και η κάθε μία μας. Δεν θα δώσουμε εμείς "οδηγίες προς ναυτιλομένους", θα ήταν ενάντια στις πεποιθήσεις μας.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου